όταν τα μωρά μπαίνουν περίπου στον τέταρτο μήνα της ζωής τους, αρχίζουν να αποκτούν την αίσθηση της μονιμότητας. μέχρι τότε, όταν ένα παιχνίδι βγει από το οπτικό πεδίο τους πιστεύουν ότι εξαφανίστηκε για πάντα, όταν βγεις από το δωμάτιο και σταματήσεις να του μιλάς σχεδόν σε ξεχνάει και όταν εμφανιστείς πάλι, καταλαβαίνεις την έκπληξή του από το βλέμμα που σε βλέπει σαν κάτι περίπου καινούριο. από τότε και μετά καταλαβαίνει ότι όταν κάτι κρυφτεί ή βγει από το οπτικό πεδίο του δεν χάνεται για πάντα, όταν βγεις από το δωμάτιο μένει με καρφωμένο βλέμμα στην πόρτα περιμένοντας να ξαναμπείς, όταν πετάξει ένα παιχνίδι του και αυτό χωθεί κάτω από το πάπλωμά του, ψαχουλεύει μέχρι να ανακαλύψει ένα εξόγκωμα και σηκώσει το πάπλωμα για να δει ενθουσιασμένο το παιχνίδι του.
το δικό μας κράτος βρίσκεται ακόμα στο πρώτο τρίμηνο της ζωής του. αν κάτι δεν το βλέπουμε, δεν υπάρχει. μάλιστα έχει εξελίξει αυτό το μοντέλο και όταν δεν θέλει κάτι να φαίνεται, το κρύβει πίσω από έπιπλα, κάτω από παπλώματα, σε μια αποθηκούλα στο υπόγειο και πετάει και το κλειδί. και πιστεύει ότι όλοι μας λειτουργούμε σαν βρέφη με ηλικία μικρότερη των 100 ημερών. το δυστυχές είναι ότι μάλλον έχει δίκιο.
η υπόθεση παυλίδη είναι κατάφωρο παράδειγμα της εφαρμογής αυτού του μοντέλου. μια υπόθεση που τραβιέται για πολλούς μήνες, με δικογραφίες και επιστολές εισαγγελέων και ανακριτών που κρύβονται σε συρτάρια, χάνονται σε πλοία, ένας διεφθαρμένος πρώην υπουργός, βουλευτής για 30 και πλέον ετών, "αστειάτορας" και καραγκιοζάκος, ένας εφοπλιστής (λέμε τώρα) που όταν δεν του κάθησε το θέμα άρχισε να καταγγέλλει, μια κόρη που ζήτησε προίκα από το μπαμπά και της την έδωσε ένας "θειος", ένα σπίτι στο ψυχικό που ένας υπουργός το αγοράζει 130.000, μετά 155.000, μετά 250.000 αλλά εμείς θα θέλαμε πάνω από 400.000, ένας πρωθυπουργός που πιστεύει ότι όλα θα ξεχαστούν σουβλίζοντάς τα στην εξοχή, ένας αρχηγός της αντιπολίτευσης που τρομοκρατημένος μήπως βγουν και τα δικά τους στη φόρα, διστάζει να μιλήσει ανοιχτά, κι ακόμα ένας, κι άλλος ένας... δεν έχει τελειωμό η κατηφόρα. και εμείς στεκόμαστε ενεοί, ανήμποροι να ξεφύγουμε από το βούρκο των διοδίων, του ακριβού αρνιού (δηλαδή, πόσο θέλουμε να έχει;; μισό ευρώ, σαν ελεημοσύνη στους κτηνοτρόφους;;), της αδυναμίας καταβολής μιας δόσης των 100 ευρώ, έτοιμοι όμως να ξεχυθούμε στις εκθέσεις αυτοκινήτων να πάρουμε "τώρα που είναι φτηνά", τετραπλασιάζοντας τις παραγγελίες, γκρινιάζοντας μετά γιατί το τζιπ που αγοράσαμε "έχει πολύ ακριβή συντήρηση και καίει πολύ", ελπίζοντας ότι θα μας μειώσουν το κόστος της βενζίνης, θα καταργήσουν τα τέλη κυκλοφορίας, θα δώσουν επιδότηση για να επισκευάσουμε το gps.
μια έρευνα δείχνει ότι αν κάποιος μας προτείνει να μας δώσει κάποια λεφτά, χωρίς να κάνουμε τίποτα, εμείς θα ρωτήσουμε πόσα θα πάρει αυτός. είσαι ο Α και σου δίνει ο Χ 100. σου λέει ότι μπορείς να τα κρατήσεις, με την προϋπόθεση ότι από τα 100, θα δώσεις κάτι και σε κάποιον άλλο, στο Β, και αν ο Β δεχτεί αυτά που θα του δώσεις, θα κρατήσεις εσύ τα υπόλοιπα. το αποτέλεσμα της έρευνας είναι ότι τις περισσότερες φορές κανείς δεν παίρνει τίποτα, επειδή ο Β δεν αρκείται σε κάποια λεφτά, αν ο Α πάρει περισσότερα.. δηλαδή έρχεται κάποιος και σου δίνει από το πουθενά 10, 20, 30, αλλά εσύ προτιμάς να μην τα πάρεις αν ο άλλος θα πάρει 90, 80, 70.. πείτε μου ένα κομμάτι της κοινωνίας, μια δραστηριότητα της πολιτικής, μια καθημερινή πράξη οποιουδήποτε από μας που δεν ανήκει στο δείγμα της έρευνας..